مک آدرس چیست و چگونه می توان آن را دریافت کرد؟

MAC Address چیست؟

آدرس MAC مخفف عبارت «Media Access Control» و یک آدرس فیزیکی کاملا یونیک است که دستگاه‌های متصل به شبکه را از هم متمایز می‌کند. این آدرس روی لایه پیوند داده مدل OSI قرار می‌گیرد و توسط پروتکل ARP، یک پروتکل ارتباطی لایه دوم، به آدرس ip نگاشت می‌شود. برای درک بهتر مک آدرس، شبکه را مثل پارکینگ و آدرس مک را مثل پلاک خودروها در نظر بگیرید. هرچقدر هم که پارکینگ پر شود، پلاک هیچ دو اتومبیلی مشابه نخواهد بود. این موضوع در مورد آدرس MAC هم صدق می‌کند. حتی اگر صدها دستگاه به یک شبکه متصل شوند، باز هم می‌توان دستگاه را با آدرس MAC پیدا کرد.

اگر کمی وارد دنیای شبکه و اینترنت شده باشید، قطعا اصطلاح آدرس آی پی (IP address) را شنیده اید. اما جدا از آدرس آی پی که یک آدرس منطقی است، تمامی دستگاه های واسط اتصال به شبکه، دارای یک آدرس فیزیکی با نام مک (MAC address) نیز هستند. اما مک آدرس چیست، چه کاربردی دارد و چگونه می توان آن را مشاهده کرد؟

اگر بخواهید با دستگاهی به دنیای اینترنت متصل شوید، دستگاه شما باید دارای قطعه الکترونیکی به نام کارت واسط شبکه (Netwrok Interface Card – NIC) باشد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی‌های مخابراتی و الکترونیکی، شما می‌توانید از طریق واسط‌های مختلف به اینترنت متصل شوید. مشهورترین و پرکاربردترین واسط‌های ارتباطی واسط یا اینترفیس اترنت یا لن (Local Area Network) و واسط وای فای می‌باشند.

واسط LAN که همان اتصال فیزیکی است که از طریق کابل دستگاه شما را به نقطه اتصال اینترنت مانند مودم و یا روتر متصل می‌کند. واسط یا کارت شبکه بی سیم هم رابطی پرکاربرد است که همه ما در دستگاه‌های مان مانند موبایل و تبلت از آن برای اتصال به اینترنت وای فای استفاده می‌کنیم.

اما در شبکه برای ایجاد ارتباطی میان دستگاه شما و دستگاه مقصد، از پروتکل‌های ارتباطی مشخصی استفاده می‌شود. در این میان، برای شناسایی دستگاه شما و دستگاه مقصد و متمایز کردن آن از میلیون‌ها دستگاه دیگر، واسط ارتباطی دستگاه شما نیازمند یک آدرس منحصر به فرد می‌باشد. آدرسی که سبب شود بسته‌های ارسالی به مقصد شما نتها برای شما ارسال و توسط شما دریافت گردد. این آدرس مک آدرس (Media Access Control Address – MAC Address) نام دارد.

مک آدرس (MAC Address) چیست؟

مک آدرس یک آدرس ۴۸ بیتی است که معمولا در قالب xx:xx:xx:xx:xx:xx نمایش داده می‌شود. هر زوج xx که با رقم‌های هگزادسیمال پرمی‌شود، نمایان گر ۸ بیت و یا یک بایت است. نیمه اولیه این آدرس که شامل ۲۴ بیت اول می‌باشد، توسط شرکت سازنده کارت واسط شبکه تعیین می‌شود و ۲۴ بیت دوم تعداد دستگاه‌های قابل شماره گذاری برای آن شرکت را نشان می‌دهد.

با توجه به ۴۸ بیت و با توجه به این که هر بیت می تواند نماینگر ۰ و یا ۱ باشد، مجموعا ۲ به توان ۴۸ دستگاه کارت واسط شبکه را می‌توان شماره گذاری کرد که این مقدار برابر ۲۸۱۴۷۴۹۷۶۷۱۰۶۵۶ می‌باشد، یعنی چیزی حدود ۲۸۱ هزار میلیارد دستگاه مختلف. اگر جمعیت فعلی کره زمین را ۸ میلیارد در نظر بگیریم، با این سیسمتم شماره گذاری، برای هر فرد امکان دارا بودن تقریبا تعداد ۳۵۱۸۴ کارت واسط شبکه وجود دارد. در حال حاضر به نظر می‌رسد که این سیستم نامگذاری پاسخگوی نیاز‌های دستگاه‌های تحت شبکه موجود در اینترنت می‌باشد.

چگونه مک آدرس دستگاه مان را مشاهده کنیم؟

اگر مقالات وب سایت شبکه را دنبال کرده باشید، در مقاله “آیا وای فای شما هک شده است؟ ” ، روش مطمئن برای بالابردن امنیت اتصال وای فای دستگاه‌هایتان به مودم‌های ADSL را روش MAC Filtering معرفی کردیم. در این روش شما آدرس دستگاه‌هایی که اتصال آن‌ها را به دستگاه مودم تان مجاز می‌دهید را در قسمت مربوطه در مودم وارد می‌کنید تا فقط ارتباط آن دستگاه‌ها مجاز باشد. از آنجایی که این آدرس باید برای دستگاه‌ها منحصربه فرد و متفاوت باشد، تنها راه حل شما استفاده از آدرس‌های مک است. دلیل نام گذاری این روش هم به همین خاطر است.

اما اگر بخواهیم برای کاربرد MAC Filtering  و یا هر نیاز دیگری، از آدرس مک کارت شبکه دستگاه خود مطلع شویم، چگونه می‌توانیم این آدرس را مشاهده کنیم؟

مشاهده مک آدرس در لب تاب یا کامپیوتر رو میزی ویندوزی

برای مشاهده آدرس مک واسط‌های موجود بر روی دستگاه لب تاپ یا کامپیوتر ویندوزی تان، روش‌های متفاوتی وجود دارد.

روش اول مشاهده جزئیات و خلاصه وضعیت کارت شما در قسمت Status کارت واسط می‌باشد. برای اینکار کافی است وارد Control Panel شوید و بر روی قسمت Network And Sharing Center کلیک کنید.در این صفحه و در قسمت راست، با کانکشن‌های فعال شما نمایش داده می‌شود. اتصال شما که جلوی نام Connections نمایش داده می‌شود می‌تواند از نوع Local Area Connection و یا Wi-Fi باشد. با کلیک بر روی کانکشن تان وارد صفحه وضعیت اتصال می‌شوید. در این قسمت اطلاعات کلی مانند زمان اتصال، میزات اطلاعات ارسالی و دریافتی و حداکثر سرعت دریافتی نمایش داده می‌شود.

برای مشاهده آدرس مک که به آن آدرس فیزیکی نیز می‌گویند، بر روی Details… کلیک کنید. در این قسمت جزئیات کامل تری از پارامتر‌های دریافتی شما نمایش داده می‌شود. در ردیف Physical Address ، شما می‌توانید مک آدرس کارت واسطی که این ارتباط را برقرار کرده است مشاهده نمایید.

روش دیگر که برای افراد آشناتر با شبکه و ویندوز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد، دستور getmac می‌باشد. برای استفاده از این روش کافی است با استفاده از کلید‌های ترکیبی Win + R پنجره Run را باز کرده و عبارت cmd را تایپ کنید. پس از تایید کردن وارد صفحه command prompt ویندوز می‌شوید.

در این قسمت با وارد کردن دستور getmac می‌توانید آدرس مک کارت‌های واسط شبکه موجود بر روی سیستم تان را مشاهده نمایید.

مشاهده مک آدرس موبایل و تبلت

معمولا عمده دستگاه‌هایی همراهی که از آن‌ها استفاده می‌کنیم، برای اتصال به اینترنت از واسط کارت شبکه وای فای استفاده می‌کنند. بنابراین آدرس مک دستگاه موبایلی ما معمولا آدرس مک واسط بی سیم دستگاه هست. برای مشاهده این آدرس باید وارد تنظیمات وای فای گوشی شده و آدرس مک این واسط را مشاهده کنیم.

آیفون و آیپد

برای مشاهده آدرس مک واسط بی سیم آیفون و آیپد، کافی است وارد منوی تنظیمات شوید. سبب در منوی General وارد قسمت About شوید. در این قسمت در ردیف Wi-Fi آدرس می‌توانید مک آدرس کارت شبکه وای فای دستگاه آیفون و یا آیپد خود را مشاهده نمایید.

دستگاه‌های اندرویدی

برای مشاهده آدرس مک واسط بی سیم دستگاه‌های اندرویدی نیز باید تقریبا مسیر مشابهی را بپیمایید. وارد تنظیمات دستگاه شوید. در قسمت About می‌توانید با کلیک بر روی گزینه Status و در ردیف Wi-Fi MAC Address آدرس مک واسط وای فای دستگاه خود را مشاهده نمایید. البته در برخی از دستگاه‌های اندرویدی این آدرس از طریق منوی WiFi Setting قابل مشاهده می‌باشد.

دستگاه‌های دیگری که قابلیت اتصال به اینترنت دارند نیز حتما دارای کارت واسط شبکه بی سیم و یا LAN هستند و می‌توانید از قسمت تنظیمات دستگاه یا بعضا با مشاهده اطلاعات نوشته شده بر روی دستگاه، مک آدرس ثبت شده آن را مشاهده و برای کاربرد‌های گوناگون استفاده نمایید.

تفاوت آدرس ip و Mac Address چیست؟

برای تسهیل ارتباط بین دو دستگاه شبکه، به دو آدرس، آدرس IP و آدرس MAC نیاز داریم. هر دوی این آدرس‌ها یک دستگاه شبکه را شناسایی می‌کنند؛ اما این عمل را کمی متفاوت از یک دیگر انجام می‌دهند. آدرس MAC دستگاه را به صورت محلی و آدرس IP آن را به صورت جهانی شناسایی می‌کند. به عبارت دیگر Mac Address تنها مربوط به شبکه محلی و زمانی است که داده‌ها درون شبکه منتقل می‌شوند. در جدول زیر به وضوح می‌بینیم تفاوت آدرس ip و Mac Address چیست.

چرا به آدرس IP و MAC نیاز داریم؟

شکی نیست که برای شناسایی هر دستگاه در شبکه، علاوه بر آدرس مک، به آدرس ip هم نیاز داریم. اما هریک از این دو دقیقا برای چه اتصالی کاربرد دارند؟ این یک سوال مهم است. در پاسخ باید بگوییم آدرس مک دستگاه را در یک شبکه محلی شناسایی می‌کند؛ یعنی اگر قرار باشد دستگاهی هرگز به اینترنت وصل نشود، لزوما به آدرس ip نیاز نخواهد داشت. بنابراین می‌توان گفت هر دستگاه برای ایجاد هویت خود در شبکه خصوصی یک سازمان به آدرس MAC نیاز دارد، اما برای تعامل با شبکه‌های دیگر باید آدرس IP داشته باشد.

نحوه تغییر مک آدرس در ویندوز

اگر مشتاقید بدانید در ویندوز روش تغییر Mac Address چیست، این بخش را تا انتها مطالعه کنید.

استفاده از Device Manager برای تغییر آدرس MAC

• روی دکمه start کلیک کنید.
• در کادر جستجو، device manager را تایپ کنید و روی Search Result بزنید.
• در مرحله بعد روی Network Adapters کلیک کنید تا باز شود.
• روی بخش network adapter کلیک راست کنید و Propertiesرا بزنید.
• در صفحه بعد روی تب Advanced کلیک کنید.
• در بخش Property وارد Network Address شوید.
• به Value بروید و آدرس MAC دل‌خواه را تایپ کنید.
• کامپیوتر خود را مجددا راه‌اندازی کنید.
• تغییرات ایجاد شده را از رابط خط فرمان چک کنید.

استفاده از رجیستری برای تغییر آدرس مک

• روی دکمه start کلیک کنید و پنجره Run را باز کنید.
• عبارت REGDIT را تایپ کنید و دکمه تایید را فشار دهید.
• در قسمت آدرس‌بار صفحه باز‌شده، به آدرس « HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\<network adapter>\Parameters» بروید.
• روی NetAdapterCx کلیک راست کنید، New و بعد String Value را بزنید.
• نام آدرس شبکه را تایپ کنید و کلید Enter را فشار دهید.
• روی new value  دوبار کلیک کرده و بعد آدرس MAC جدید آداپتور را وارد کنید.
• تایید کنید تا مقدار جدید ذخیره شود.
• کامپیوتر خود را مجددا راه‌اندازی کنید تا تغییرات فعال شود.
• از رابط خط فرمان تغییرات را بررسی کنید.

کلام آخر

همانطور که بعد از خواندن این مقاله باید دانسته باشید، مک آدرس یک شماره منحصر‌به‌فرد است که به تک‌تک دستگاه‌های شبکه تعلق می‌گیرد و به ردیابی دستگاه‌ها‌ در میان آشفته‌بازار اینترنت کمک می‌کند. اگر چشم‌مان را روی تمام مزیت‌ها و کاربردهای این آدرس ببندیم، همینکه با ایجاد یک راه امن برای پیداکردن فرستنده و گیرنده، از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری می‌کند، یک دلیل محکم برای استفاده از آن در تمام شبکه‌های محلی است.

امیدواریم بعد از مطالعه این مقاله با جزئیات آدرس فیزیکی تلفن همراه، لپتاپ، کامپیوتر رومیزی، تلویزیون خانگی و تمام دستگاه‌هایی که در حال حاضر شما را به شبکه متصل می‌کنند، آشنا شده باشید.

شما چه اطلاعات بیشتری درباره مک آدرس دارید؟ به کمک این مقاله موفق شدید آدرس فیزیکی دستگاهتان را پیدا کنید؟ مشتاق شنیدن نظرات‌تان در بخش ارسال دیدگاه‌ها هستیم.

سوالات متداول

مطالعه بیشتر